Adres: ul. Jana Kasprowicza 68/52, 01-949 Warszawa | E-mail: m.golebiowska@kancelaria-golebiowska.com.pl
Upadłość konsumencka a skutki dla małżonka

Kiedy myślimy o upadłości konsumenckiej, zazwyczaj koncentrujemy się na osobistych konsekwencjach dla dłużnika. Ale czy kiedykolwiek zastanawialiśmy się, jak ogłoszenie upadłości przez jednego małżonka wpłynie na sytuację finansową drugiej połówki? Zgodnie z polskim prawem, wspólny majątek, a tym samym sytuacja majątkowa współmałżonka, mogą zostać poważnie naruszone. Z powodu wspólności majątkowej wszystko, co do tej pory budowaliśmy razem, staje się przedmiotem zainteresowania syndyka oraz wierzycieli.
Czy istnieje sposób, by ochronić się przed nieprzewidzianymi skutkami takiej sytuacji? Pozwól, że poprowadzę Cię przez tę skomplikowaną ścieżkę prawną.
Podsumowanie kluczowych kwestii
- Majątek wspólny małżonków zostaje włączony do masy upadłości i eliminuje możliwość jego podziału
- Małżonek osoby ogłaszającej upadłość posiada możliwość dochodzenia swoich wierzytelności
- By uniknąć wejścia całego majątku obu małżonków do masy upadłości należy podpisać intercyzę PRZYNAJMNIEJ dwa lata przed ogłoszeniem upadłości, aby skutki były uznane za ważne
- ZUS może przekazać na rachunek masy upadłości wskazany przez syndyka maksymalnie 25% świadczenia ze składek emerytalnych zgromadzonych na koncie ZUS
- W przypadku upadłości jednego z małżonków warto przemyśleć czy ogłoszenie wspólnej upadłości przez obu z nich nie będzie korzystniejszą opcją
Wspólność majątkowa a upadłość konsumencka
Zgodnie z Polskim prawem, wspólność majątkowa małżonków stanowi ustrój majątkowy małżeństwa domyślnie przyjęty po zawarciu związku małżeńskiego. Obejmuje on zarówno zarobki, jak i inne dobra nabyte w trakcie trwania małżeństwa. Jednakże, kiedy jeden z małżonków ulega upadłości konsumenckiej, wpływa to znacząco na dobra wspólne pary.

Na mocy art. 124 Prawa upadłościowego, wszystkie te dobra stają się częścią masy upadłościowej, co w praktycznym rozumieniu przekłada się na możliwość ich zastosowania do spłaty wierzycieli.
Art. 124. [Powstanie rozdzielności majątkowej; wejście majątku wspólnego do masy upadłości]
“1. Z dniem ogłoszenia upadłości jednego z małżonków powstaje między małżonkami rozdzielność majątkowa, o której mowa w art. 53 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359). Jeżeli małżonkowie pozostawali w ustroju wspólności majątkowej, majątek wspólny małżonków wchodzi do masy upadłości, a jego podział jest niedopuszczalny.”
To scenariusz, którego większość małżonków chciałaby uniknąć, a jedną z metod ochrony majątku przed tego rodzaju sytuacją jest zawarcie intercyzy. Zgodnie z przepisami, taki akt prawny musi zostać podpisany przynajmniej dwa lata przed ogłoszeniem upadłości, aby jego skutki były uznane za ważne.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że w niektórych sytuacjach zawartość masy upadłościowej może budzić wątpliwości. Dlatego też, aby uniknąć nieporozumień i niejasności, proszę zapoznać się z poniższym zestawieniem kluczowych składników majątku wspólnego małżonków oraz ich status w przypadku ogłoszenia upadłości przez jedno z nich:
Składnik majątku wspólnego | Status w przypadku upadłości |
Wynagrodzenia za pracę | Wchodzą w skład masy upadłościowej |
Dochody z działalności zarobkowej | Wchodzą w skład masy upadłościowej |
Składki emerytalne zgromadzone na koncie ZUS | Częściowo wyłączone z masy upadłości (Maksymalnie 25%) |
Inne dobra nabyte w trakcie trwania małżeństwa | Wchodzą w skład masy upadłościowej |
Aby w pełni zabezpieczyć majątek osobisty przed skutkami upadłości współmałżonka, można rozważyć zawarcie umowy intercyzy, która pozwala na wprowadzenie podziału majątkowego małżeństwa innego niż domyślna wspólność. W takiej sytuacji majątek nabyty przez każdego z małżonków po zawarciu intercyzy pozostaje jego osobistą własnością i nie podlega podziałowi w przypadku upadłości.
Upadłość konsumencka jako rozwiązanie problemów finansowych
Kiedy sytuacja ekonomiczna staje się nie do pokonania, upadłość konsumencka wyłania się jako jedno z możliwych rozwiązań. Chociaż może wydawać się to drastycznym krokiem, w rzeczywistości inicjuje proces, który służy sanacji finansów i pozwala na nowy start bez ciążącego długu. Warto jednak zrozumieć kompleksowe konsekwencje takiego działania, szczególnie w kontekście majątku wspólnego małżonków.
Skutki ogłoszenia upadłości na majątek wspólny
Przejście przez procedurę upadłości konsumenckiej inicjuje wiele zmian w sferze majątkowej małżonków. Kluczowe jest tu zrozumienie, że majątek wspólny małżonków zostaje włączony do masy upadłości, co eliminuje możliwość jego podziału. Syndyk, będący administratorem tego majątku, ma za zadanie najbardziej efektywne zaspokojenie roszczeń wierzycieli, co może nawet oznaczać likwidację wspólnych aktywów.
Możliwość dochodzenia wierzytelności przez małżonka
Małżonek osoby ogłaszającej upadłość nie jest bez środków obrony. Posiada on możliwość dochodzenia swoich wierzytelności, które stają się wymagalne z chwilą ogłoszenia upadłości. Jest to procedura wymagająca jednak zgłoszenia swych praw w ramach postępowania upadłościowego, co może wydawać się zawiłe, ale jest ważnym krokiem w obronie swoich interesów finansowych.
Rola umowy majątkowej małżeńskiej przed ogłoszeniem upadłości
Umowy majątkowe małżeńskie, takie jak intercyza, są ważnym narzędziem pozwalającym na ochronę majątku w przypadku upadłości jednego z małżonków. Niestety, zawarcie takiej umowy na krótko przed ogłoszeniem upadłości nie przynosi oczekiwanych efektów. Warto więc pomyśleć o tej formie ochrony majątku odpowiednio wcześnie, co najmniej dwa lata przed podjęciem decyzji o ogłoszeniu upadłości.

Wniosek
Zdecydowanie się na wniosek o upadłość konsumencką jest krokiem, który wymaga gruntownej analizy ryzyka upadłości konsumenckiej. Jestem świadomy, że takie działanie ma daleko idące konsekwencje, szczególnie dla przyszłości finansowej małżonków. Należy zadbać o ochronę majątku małżonka nieobjętego postępowaniem, a wybór najkorzystniejszego sposobu postępowania powinien być podjęty po dokładnie przemyślanej konsultacji z ekspertem prawnym.
Jesteś zainteresowany usługą konsultacji lub pomocy przy ogłoszeniu upadłości konsumenckiej? Sprawdź ofertę Kancelarii Małgorzaty Kardas Gołębiowskiej z Warszawy: https://kancelaria-golebiowska.com.pl/upadlosc-konsumencka/
Upadłość jednego z małżonków rozdziela majątek, wprowadzając ustawową rozdzielność, co wiąże się z rygorem zarządzania długami wyłącznie przez upadłego. W sytuacji, gdy oba małżeństwa są współdłużnikami, tak jak to ma miejsce przy wspólnie zaciągniętym kredycie, przemyślne może okazać się złożenie wniosków o upadłość przez obie strony.
FAQ
Jakie są konsekwencje upadłości konsumenckiej dla sytuacji finansowej współmałżonka?
Upadłość konsumencka jednego z małżonków może prowadzić do rozdzielności majątkowej. To oznacza, że wspólny majątek małżonków może zostać wykorzystany do zaspokojenia roszczeń wierzycieli upadłego.
Czy istnieje sposób na ochronę majątku małżonka w razie upadłości konsumenckiej drugiej osoby?
Skuteczną formą ochrony może być intercyza, czyli umowa majątkowa małżeńska, ustanowiona co najmniej dwa lata przed złożeniem wniosku o upadłość. Intercyza pozwala na wyłączenie części majątku z masy upadłościowej.
Co dzieje się z majątkiem wspólnym małżonków po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej?
Po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej, majątek wspólny małżonków wchodzi do masy upadłościowej, a zarządzeniem tym majątkiem zajmie się syndyk. Masa upadłościowa służy przede wszystkim zaspokojeniu roszczeń wierzycieli.
Jak małżonek może dochodzić swoich wierzytelności po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej partnera?
Małżonek upadłego dłużnika ma prawo zgłosić swoje wierzytelności w postępowaniu upadłościowym, aby dochodzić środków z tytułu udziału w majątku wspólnym. Również w takiej sytuacji, roszczenia powinny być zgłoszone syndykowi jak najszybciej, aby zostały uwzględnione w podziale masy upadłościowej.
Jak w przypadku upadłości konsumenckiej małżonka wpływa na nasze zobowiązania kredytowe?
Jeśli małżonkowie mają wspólne zobowiązania kredytowe, upadłość konsumencka jednego z nich może wpłynąć na obowiązek spłaty długu przez drugiego małżonka. Warto wówczas rozważyć możliwość złożenia wniosków o upadłość przez obu małżonków, co może skutkować połączeniem spraw do wspólnego rozpoznania przez sąd.
Jakie znaczenie ma art. 124 Prawa upadłościowego w kontekście upadłości konsumenckiej i wspólności majątkowej?
Art. 124 Prawa upadłościowego reguluje, iż z chwilą ogłoszenia upadłości osoby fizycznej, nieprowadzącej działalności gospodarczej, taka osoba traci zarząd majątkiem, który wchodzi do masy upadłości. Dla małżonków pozostających we wspólności majątkowej oznacza to, że zarządzanie wspólnym majątkiem przejmuje syndyk.
Czy istnieje możliwość przywrócenia wspólności majątkowej po zakończeniu postępowania upadłościowego?
Tak, po zakończeniu postępowania upadłościowego i po spełnieniu wszystkich wymogów prawnych, wspólność majątkowa między małżonkami może zostać przywrócona, co pozwala im na ponowne gospodarowanie majątkiem wspólnym.
Jaki jest wpływ upadłości na dobra wspólne małżonków, takie jak wynagrodzenia czy składki emerytalne?
W przypadku ogłoszenia upadłości konsumenckiej, dobra takie jak wynagrodzenia za pracę, dochody z działalności zarobkowej czy zgromadzone środki emerytalne, wchodzące w skład wspólności majątkowej, stają się częścią masy upadłości. Wierzytelności takie jak składki zarejestrowane na subkoncie w ZUS również podlegają zgłoszeniu w postępowaniu upadłościowym, ale tylko w częściowym zakresie (nie więcej jak 25%).
Czy warto przed złożeniem wniosku o upadłość konsumencką dokonać analizy ryzyka dla sytuacji majątkowej mojego małżonka?
Bez wątpienia. Analiza ryzyka jest kluczowym elementem procesu decyzyjnego przed ogłoszeniem upadłości konsumenckiej. Dzięki niej można rozważyć wszystkie potencjalne skutki upadłości dla sytuacji finansowej małżonka i podjąć kroki mające na celu minimalizację negatywnych konsekwencji.